(Trang 5)
| Yêu cầu cần đạt - Hiểu được đặc điểm cấu trúc, tỉ lệ của khối mắt, mũi, miệng, tai trên tượng chân dung. - Biết sắp xếp bố cục và thể hiện được khối mắt, mũi, miệng, tai. - Phân tích và giải quyết được mối quan hệ giữa ánh sáng, hình và khối mắt/ mũi/ miệng/ tai trong không gian. - Có thái độ học tập nghiêm túc, có ý thức tìm hiểu, nghiên cứu để hoàn thiện bài. |
Khối mắt, mũi, miệng, tai chất liệu chì.
Nguồn: Nguyễn Nghĩa Việt Khoa
(Trang 6)
QUAN SÁT VÀ NHẬN THỨC
1. Tìm hiểu hình khối mắt, mũi, miệng, tai
| Khi ánh sáng chiếu vào mẫu, các mảng đậm – nhạt trên vật mẫu có diễn biến khác nhau. Mảng, diện ở phía trước sẽ rõ hơn mảng, diện phía sau. Ánh sáng tác động vào vật mẫu được thể hiện ở 3 mức độ: + Sáng: là nơi vật thể tiếp xúc trực tiếp với nguồn ánh sáng. + Trung gian: là nơi chuyển tiếp giữa mảng sáng và tối. + Tối: là nơi không nhận được nguồn ánh sáng trực tiếp. + Khi thể hiện bài vẽ, cần lưu ý đến ánh sáng phản quang. Đây là nguồn ánh sáng tác động gián tiếp từ nền vào vật mẫu. |
Mẫu khối mắt và bài vẽ
Mẫu khối miệng và bài vẽ |
|
Mẫu khối mũi và bài vẽ |
Mẫu khối tai và bài vẽ |
Quan sát các bài vẽ trên, hãy cho biết ánh sáng trên các diện, khối của mẫu được diễn tả như thế nào?
(1), (2), (3), (4) Nguồn: Trần Anh Hoàng
(Trang 7)
2. Tìm hiểu về cấu trúc hình, khối của mắt, mũi, miệng ở các hướng nhìn
|
Hình, khối, đậm – nhạt khối mắt với góc nhìn nghiêng, nhìn thẳng, nhìn 3/4 |
Hình, khối, đậm – nhạt khối mũi với góc nhìn thẳng, nhìn 3/4, nhìn nghiêng |
|
Hình, khối, đậm – nhạt khối miệng với góc nhìn nghiêng, nhìn thẳng, nhìn 3/4 | |
|
Hình, khối, đậm – nhạt khối tai với các góc nhìn | |
Cấu trúc hình, khối của khối mắt, mũi, miệng ở các hướng nhìn khác nhau như thế nào?
(1), (2), (3), (4) Nguồn: Nguyễn Nghĩa Việt Khoa
(Trang 8)
LUYỆN TẬP VÀ SÁNG TẠO
1. Chuẩn bị dụng cụ
- Giá vẽ (nếu có).
- Bảng vẽ bằng gỗ ép/ bìa cứng/ mĩ ca... (không dùng bảng vẽ có bề mặt quá nhẵn), kích thước bảng vẽ 40 × 60 cm tương đương với khổ giấy A2.
- Giấy vẽ kích thước 30 × 40 cm (nên chọn giấy có bề mặt nhám).
- Bút chì, tẩy, que đo, dây dọi,...
- Mẫu vẽ.
2. Đặt mẫu
- Đặt mẫu ở nơi có nguồn sáng phù hợp.
- Sắp đặt mẫu sao cho nhiều vị trí vẽ có được bố cục hợp lí.
- Kết hợp với vật mẫu để tạo bố cục, đậm – nhạt, màu sắc, không gian,... góp phần đem lại cảm xúc cho người vẽ.
Mẫu khối mắt, mũi, miệng, tai chất liệu thạch cao. Nguồn: Trần Anh Hoàng
(Trang 9)
3. Các bước vẽ khối mắt/ mũi/ miệng/ tai
Bước 1. Quan sát mẫu và chọn góc vẽ
- Quan sát và nhận xét về mẫu vẽ:
+ Quan sát tỉ lệ mẫu, lựa chọn 1 trong 4 khối mắt/ mũi/ miệng/ tai để vẽ. So sánh và rút ra những kết luận sơ bộ về dáng, hình, độ sáng tối, màu sắc,... thể hiện lên cấu trúc khối đó.
+ Trên cơ sở cấu tạo của khối mắt/ mũi/ miệng/ tai, xác định các đường trục của khối chính. Các đường hướng sẽ thay đổi theo góc nhìn khác nhau về mẫu.
+ Xác định các nguồn sáng chiếu vào mẫu vẽ, hệ thống sáng tối lớn: bên sáng, bên tối.
- Chọn chỗ vẽ: để quan sát, đủ ánh sáng, góc nhìn có bố cục phù hợp.
Bước 2. Sắp xếp bố cục hình vẽ trên giấy
- Sau khi đo, kiểm tra tỉ lệ lớn của mẫu, xác định được khung hình tỉ lệ lớn, tạo khung hình lên bài vẽ.
- Các khung hình cần được vẽ phác nhẹ tay, không dùng thước kẻ để vẽ hình.
Bước 3. Vẽ hình
- Vẽ khối mắt
|
1. Vẽ các nét phác hình khái quát |
2. Chỉnh sửa hình và vẽ mảng đậm – nhạt lớn |
|
3. Vẽ đậm – nhạt chi tiết |
4. Tạo không gian và hoàn thiện bài vẽ |
(1), (2), (3), (4) Nguồn: Trần Mỹ Anh
(Trang 10)
- Vẽ khối mũi
|
1. Vẽ các nét phác hình khái quát |
2. Chỉnh sửa hình và vẽ mảng đậm – nhạt lớn |
|
3. Vẽ đậm – nhạt chi tiết |
4. Tạo không gian và hoàn thiện bài vẽ |
(1), (2), (3), (4) Nguồn: Trần Mỹ Anh
(Trang 11)
- Vẽ khối miệng
|
1. Vẽ các nét phác hình khái quát |
2. Chỉnh sửa hình và vẽ mảng đậm – nhạt lớn |
|
3. Vẽ đậm – nhạt chi tiết |
4. Tạo không gian và hoàn thiện bài vẽ |
Nguồn: Trần Mỹ Anh
- Vẽ khối tai
|
1. Vẽ các nét phác hình khái quát |
2. Chỉnh sửa hình và vẽ mảng đậm – nhạt lớn |
Nguồn: Trần Mỹ Anh
(Trang 12)
|
3. Vẽ đậm – nhạt chi tiết |
4. Tạo không gian và hoàn thiện bài vẽ |
Nguồn: Trần Mỹ Anh
- Dựng hình
+ Sử dụng nét phác bằng đường thẳng đơn giản để xây dựng hình tổng quát.
+ So sánh tỉ lệ, vẽ phác tỉ lệ chung, tránh đi vào chi tiết vụn vặt.
+ Phác hình cần dựa vào cấu trúc tự hình dáng đến diện, mảng của mẫu để quy về khối lớn theo cấu trúc khối cơ bản.
+ Khi vẽ phác hình, nên ước độ đường gấp khúc nhỏ, tránh mất tính bao quát của bài vẽ.
- Vẽ đậm – nhạt, hoàn chỉnh bài vẽ
+ Nhận biết, phân loại 3 độ đậm – nhạt lớn: sáng, tối, trung gian. Vẽ tương quan lớn trước sau đó vẽ nhẹ tung lớp trên toàn bộ bài vẽ và tăng dần theo tương quan ánh sáng. Thông thường chỗ sáng nhất của mẫu tượng đương nên giấy trắng.
+ Khi vẽ đã có tương quan đậm – nhạt lớn, tiếp tục nghiên cứu các độ đậm – nhạt để tạo hiệu quả về chất, về không gian và đặc điểm của mẫu.
+ Nhấn đậm thêm hoặc tẩy sáng nhằm tăng giảm đậm – nhạt của nét, đậm – nhạt của mảng, tạo chiều sâu cho không gian bài vẽ.
+ Kiểm tra hình, khối, đậm – nhạt làm rõ hơn đặc điểm của mẫu để hoàn thiện bài vẽ.
| GHI NHỚ 1. Quan sát mẫu và chọn góc vẽ: Quan sát cấu trúc, đặc điểm, hình dáng của mẫu; ước lượng tỉ lệ, đậm – nhạt. 2. Sắp xếp bố cục hình vẽ trên giấy: Sắp xếp bố cục hình vẽ trên giấy sao cho cân đối, thuận mắt. 3. Vẽ hình: Vẽ phác hình lớn, vẽ đường trục, đường hướng của mô hình; vẽ hình các khối của mẫu. 4. Vẽ đậm – nhạt, hoàn chỉnh bài vẽ: Vẽ đậm – nhạt khái quát, vẽ đậm – nhạt chi tiết, thể hiện được đặc điểm, không gian, chất cảm trên bài vẽ. |
(Trang 13)
Thực hiện vẽ khối mắt/ mũi/ miệng/ tai bằng chất liệu chì.
- Yêu cầu
+ Lựa chọn 1 trong 4 khối để vẽ.
+ Thể hiện bài vẽ bằng chất liệu chì.
+ Dụng cụ: giấy vẽ hình hoạ khổ A3, chì, tẩy, que đo, dây dọi, bảng, kẹp sắt, băng dính,....
PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ
Trưng bày, giới thiệu, nhận xét bài của mình và của bạn theo gợi ý:
- Đặc điểm về hình, khối, tỉ lệ, đường hướng của khối mắt/ mũi/ miệng/ tai.
- Yếu tố tạo hình cơ bản trong bài vẽ khối mắt/ mũi/ miệng/ tai.
- Các bước thực hiện.
PHẦN THAM KHẢO
|
Khối mắt, chất liệu chì |
Khối mũi, chất liệu chì |
(1), (2) Nguồn: Nguyễn Nghĩa Việt Khoa
(Trang 14)
Khối miệng, chất liệu chì
Khối tai, chất liệu chì
(3), (4) Nguồn: Nguyễn Thị Giang
(Trang 15)
VẬN DỤNG
Hãy vẽ mắt/ mũi/ miệng/ tai từ mẫu người thật.
PHẦN THAM KHẢO
|
1. Mắt, chất liệu chì |
2. Miệng, chất liệu chì |
|
3. Mũi, chất liệu chì |
4. Tai, chất liệu chì |
