(Trang 49)
YÊU CẦU CẦN ĐẠT
Hát đúng cao độ, trường độ, rõ lời ca, thể hiện được sắc thái của trích đoạn ca khúc Theo cánh lời ca và ca khúc Ánh trăng.
Mở đầu
Thực hiện một số động tác giải phóng hình thể trước khi học hát.
Hình thành kiến thức mới
1. Đặc điểm của cách hát ca khúc thính phòng
Trong âm nhạc Việt Nam có nhiều ca khúc thính phòng được công chúng đón nhận như: Bài ca hi vọng của nhạc sĩ Văn Ký; Mẹ yêu con của nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý; Trăng chiều, Ru con mùa đông của nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc;…
Các ca khúc thuộc dòng nhạc thính phòng thường mang tính nghệ thuật cao, âm nhạc cô đọng, giàu hình tượng nghệ thuật.
Hát ca khúc thính phòng thường đề cao kĩ thuật thanh nhạc cổ điển và nghệ thuật ca hát. Không gian trình diễn thường ở phòng khách nhỏ, phòng hòa nhạc nhỏ.
2. Khởi động giọng
Mẫu 1
Nô ... ... ... ... ... ... ... Na ... ... ... ... ... ... ...
Mẫu 2
Mi mi ma ma ma ma a Mi mi ma ma ma ma a
Hướng dẫn thực hiện:
- Đặt âm thanh nhẹ nhàng, lấy hơi sâu, điều tiết hơi đều đặn, miệng mở tự nhiên, hàm dưới thả lỏng mềm mại.
- Luyện mẫu âm đi lên và đi xuống liền bậc theo quãng 2 thứ trong tầm âm phù hợp.
3. Học hát
Theo cánh lời ca
Nhạc: F. Mendelssohn
Phỏng dịch lời Việt: Tân Huyên
Chậm rãi, yên tĩnh
(Trang 50)
Felix Mendelssohn (1809 – 1847) là nhà soạn nhạc người Đức thuộc giai đoạn đầu của thời kì âm nhạc Lãng mạn ở thế kỉ XIX. Tác phẩm của ông thuộc nhiều thể loại: giao hưởng, concerto, các tiểu phẩm piano cũng như các tác phẩm thính phòng. Theo cánh lời ca là một trong số những tác phẩm thính phòng nổi tiếng của ông. Giai điệu trữ tình, bay bổng cùng lời ca trong sáng, tình cảm đã gợi cho người nghe cảm nhận được một không gian âm nhạc lãng mạn và yên tĩnh.
Hướng dẫn thực hiện:
- Phân tích, tìm hiểu bài hát (chia câu, chia đoạn).
- Đặt âm thanh nhẹ và mỏng, lấy hơi sâu tại những chỗ ngắt ý, câu, đoạn và chỗ có dấu lặng, hát liền tiếng, điều tiết hơi đều đặn trong suốt câu hát; miệng mở tự nhiên, hàm dưới buông mềm mại.
- Hát chuẩn xác giai điệu có âm lấy ở nhịp thứ 10, 12, 15; hát luyện âm ở các nhịp thứ 6, 8, 16 và dấu hoá bất thường ở nhịp 20.
- Thể hiện trích đoạn ca khúc với nét mặt tươi tắn, cử chỉ mềm mại, nhẹ nhàng. Nên hạn chế di chuyển khi hát, tập trung hơi thở để tiếng hát được vang và đầy đặn.
• Thực hành ca khúc:
Ánh trăng
Nhạc: F.Schubert
Phỏng dịch lời Việt: Trung Kiên
Vừa phải, nhẹ nhàng
(Trang 52)
Franz Peter Schubert (1797 – 1828) là nhạc sĩ người Áo thuộc trường phái âm nhạc Lãng mạn. Ông đã sáng tác một khối lượng tác phẩm đồ sộ, nổi bật hơn cả trong lĩnh vực thanh nhạc là hơn 600 ca khúc. Ánh trăng là một trong những ca khúc tiêu biểu cho phong cách sáng tác của ông, với giai điệu âm nhạc nhẹ nhàng, du dương và mang đậm màu sắc trữ tình.
Hướng dẫn thực hiện:
- Phân tích, tìm hiểu bài hát (chia câu, chia đoạn).
- Đặt âm nhẹ nhàng, lấy hơi sâu tại những chỗ ngắt ý, câu, đoạn, điều tiết hơi đều đặn trong suốt câu hát, miệng mở tự nhiên, hàm dưới buông mềm mại.
- Giai điệu có bước nhảy quãng xa tại các nhịp 6, 7, 9, 11, 15 cần chuẩn bị hơi thở sâu hơn, đặt âm mềm mại, miệng và cơ thể được thả lỏng khi hát.
- Hát nhấn mạnh hơn vào đầu mỗi nhịp.
- Hát chính xác giai điệu có âm luyến tại các nhịp 2, 3, 6, 7, 10,…
- Thể hiện ca khúc với nét mặt tươi tắn, cử chỉ mềm mại, nhẹ nhàng.
Luyện tập
1. Nêu một số nét đặc trưng của phong cách hát thính phòng.
2. Luyện tập các giai điệu sau đây:
- Giai điệu có âm luyến, láy, dấu hóa bất thường trong trích đoạn ca khúc Theo cánh lời ca.
- Giai điệu có dấu hóa bất thường (nhịp 7, nhịp 14) và những quãng nhảy xa (nhịp 6, nhịp 15) của bài Ánh trăng.
3. Thể hiện trích đoạn ca khúc Theo cánh lời ca và ca khúc Ánh trăng ở các hình thức ca hát khác nhau.
Vận dụng
Hát một trích đoạn trong ca khúc Theo cánh lời ca hoặc ca khúc Ánh trăng kết hợp vận động cơ thể.
