YÊU CẦU CẦN ĐẠT
√ Nêu được khái niệm tệ nạn xã hội và các loại tệ nạn xã hội phổ biến.
√ Giải thích được nguyên nhân, hậu quả của tệ nạn xã hội đối với bản thân, gia đình xã hội.
MỞ ĐẦUTệ nạn xã hội để lại những hậu quả nặng nề cho cá nhân, gia đình và xã hội. Tệ nạn xã hội thường bắt nguồn từ những thói quen xấu. Em hãy liệt kê những thói quen xấu của con người trong cuộc sống mà em biết. Trong những thói quen ấy, đâu là tệ nạn xã hội? |
KHÁM PHÁ
1. Khái niệm về tệ nạn xã hội và các loại tệ nạn xã hội
Em hãy quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi
1.
2. Hôm nay mình lại thua rồi!
3. Con uống hết bát nước thánh này là hết bệnh ngay thôi.
4. Mình muốn được cá độ trò chơi điện tử này.
a) Theo em, mỗi hình ảnh trên nói về điều gì? Hãy chỉ ra điểm chung của các hình ảnh đó.
b) Em hãy kể tên những tệ nạn xã hội phổ biến.
• Tệ nạn xã hội là hành vi sai lệch chuẩn mực đạo đức xã hội, vi phạm pháp luật, mang tính phổ biến và gây hậu quả xấu đối với cá nhân, gia đình và xã hội.
• Tệ nạn xã hội phổ biến bao gồm: ma túy, cờ bạc, mại dâm, mê tín dị đoan,…
2. Nguyên nhân dẫn đến tệ nạn xã hội
Em hãy đọc các trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi
Trường hợp 1
Sinh ra và lớn lên trong gia đình có điều kiện, do ăn chơi và đua đòi cùng các bạn, T đã tìm cảm giác lạ bằng việc dùng thử ma tuý. Sau lần đó, T dùng thêm một vài lần nữa và dẫn đến nghiện ma tuý.
Trường hợp 2
Bố mẹ K đi làm xa nhà, ít có điều kiện quan tâm đến việc học hành, sinh hoạt của con. Thêm vào đó, K lại bị bạn bè xấu rủ rê, lôi kéo nên dần bỏ bê việc học tập và thường xuyên tụ tập đánh bài ăn tiền.
a) Em hãy cho biết những nguyên nhân nào dẫn đến T nghiện ma tuý, K tụ tập đánh bài?
b) Theo em, còn những nguyên nhân nào khác dẫn đến các tệ nạn xã hội của con người?
Tệ nạn xã hội bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân: thiếu hiểu biết; ham chơi, đua đòi; bị dụ dỗ, lôi kéo, mua chuộc hoặc ép buộc; thiếu sự giáo dục phù hợp, quan tâm, chăm sóc, chia sẻ, yêu thương của gia đình; thiếu môi trường vui chơi, giải trí lành mạnh,…
3. Hậu quả của tệ nạn xã hội
Em hãy đọc các trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi
Trường hợp 1
H rất thích đua xe nên đã rủ các bạn tham gia với mình. Trong lúc đua xe, H đã làm mọi người đi đường hoảng sợ, thậm chí còn đâm vào vợ chồng anh K, khiến họ bị thương nặng.
Trường hợp 2
Do bị bạn bè xấu dụ dỗ, lôi kéo nên N đã sa vào tệ nạn đánh bạc, cá độ và sử dụng chất kích thích gây nghiện. Khi biết sự việc này, bố mẹ N rất đau khổ.
a) Em hãy liệt kê hậu quả của việc đua xe đối với H và vợ chồng anh K?
b) Hành vi đánh bạc, cá độ và sử dụng chất kích thích gây nghiện đã dẫn đến hậu quả gì đối với N và gia đình?
c) Hãy chia sẻ hậu quả của tệ nạn xã hội mà em biết.
Hậu quả của tệ nạn xã hội:
- Gây tổn hại nghiêm trọng về mặt sức khỏe, tinh thần, trí tuệ, thậm chí là tính mạng con người.
- Dẫn đến những tổn thất về kinh tế, tình trạng bạo lực và phá vỡ hạnh phúc gia đình.
- Ảnh hưởng đến trật tự, an toàn xã hội; chuẩn mực đạo đức; thuần phong mĩ tục và vi phạm các quy định pháp luật của Nhà nước.
LUYỆN TẬP
1. Hành vi nào dưới đây là tệ nạn xã hội?
A. Anh Q thường xuyên sử dụng ma tuý.
B. Chị M không xa lánh người bị nhiễm HIV.
C. Bạn T luôn thực hiện nghiêm túc các nội quy của nhà trường.
D. Anh C thường tham gia đánh bạc cùng bạn bè.
E. Bạn H đã từ chối việc hút thuốc lá khi bị bạn bè dụ dỗ.
G. Bà N thưởng mời thầy cúng đến giải hạn khi các con mình bị ốm.
2. Theo em, học sinh có thể mắc phải những tệ nạn xã hội nào? Hãy liệt kê nguyên nhân và hậu quả của các tệ nạn xã hội đó.
| STT | Nguyên nhân | Hậu quả | ||
| Nguyên nhân từ phía cá nhân | Nguyên nhân từ phía gia đình | Nguyên nhân từ phía xã hội | ||
| 1 | ? | ? | ? | ? |
| 2 | ? | ? | ? | ? |
| ... | ? | ? | ? | ? |
3. Gia đình M sống ở một vùng quê nên còn nhiều khó khăn. Mỗi lần các em của M bị ốm, bố mẹ không đưa đến trạm y tế xã mà lại mời thầy cúng đến nhà làm lễ mong cho các em khỏi bệnh.
a) Theo em, nguyên nhân nào dẫn tới hành vi của bố mẹ M? Hậu quả của hành vi đó là gì?
b) Nếu là M em sẽ làm gì để ngăn cản hành vi của bố mẹ?
4. Một số bạn trong lớp của H đã xem các video về đánh bài ăn tiền trên mạng xã hội. Do tò mò, các bạn có ý định rủ nhau tụ tập cùng chơi bài.
Nếu là H trong tình huống trên em sẽ làm gì?
VẬN DỤNG
1. Em hãy lựa chọn một tệ nạn xã hội phổ biến nhất ở địa phương để thiết kế một sản phẩm tuyên truyền về hậu quả của tệ nạn xã hội theo gợi ý sau:
- Tên tệ nạn xã hội.
- Hậu quả của tệ nạn xã hội đó đối với bản thân, gia đình và xã hội.
2. Em hãy tìm hiểu các quy định của pháp luật về phòng, chống tệ nạn xã hội và trình bày trước lớp dưới dạng bảo ảnh clip hoặc tiểu phẩm.
