- Nhận biết được một số hình thức biểu hiện của điêu khắc đình làng;
- Biết cách mô phỏng, khai thác vẻ đẹp của tượng, phù điêu ở đình làng trong thực hành, sáng tạo bằng vật liệu sẵn có;
- Yêu thích và khai thác hình ảnh trong điêu khắc đình làng để sáng tạo sản phẩm mĩ thuật.
Quan sát
Tìm hiểu vẻ đẹp trong điêu khắc đình làng theo một số câu hỏi gợi ý:
- Có những hình ảnh nào trong hai bức chạm khắc dưới đây?
- Điêu khắc đình làng thường được thể hiện bằng chất liệu gì?
- Điêu khắc đình làng thường mô tả những nội dung gì của cuộc sống?
1. Tiên tắm đầm sen, chạm khắc gỗ ở đình Đông Viên, xã Đông Quang, huyện Ba Vì, Hà Nội(1)
2. Điều voi đuổi hổ, chạm khắc gỗ ở đình Chày, xã Liêm Thuận, huyện Thanh Liêm, Hà Nam(2)
(1) (2) Nguồn: Bảo tàng Mĩ thuật Việt Nam
EM CÓ BIẾT
Đình làng là nơi thờ những người có công đánh giặc ngoại xâm, mở mang bờ cõi, truyền nghề cho dân hay cũng có khi là những vị thần trong truyền thuyết của người Việt, được triều đình sắc phong và gọi là Thành hoàng làng.
Đình làng được trang trí với nhiều mảng phù điêu bằng hình thức chạm khắc, trong đó có những đề tài gắn liền với hình ảnh quen thuộc của đời sống làng quê nông thôn như thế giới sống động của hoa lá cây cỏ, của những con vật quen thuộc (voi, hỗ, lợn, chó,...); hay những sinh hoạt đời thường của cuộc sống nông thôn như: tắm ao, kéo co, chèo thuyền, chọi gà, đấu vật, đánh cờ, múa hát... Những hình ảnh linh vật như rồng, phượng xuất hiện trong điêu khắc đình làng cũng mang dáng vẻ khác lạ, như rồng mẹ và rồng con quấn quýt, tiên nữ cưỡi rồng,... khơi gợi trí tưởng tượng phong phú của con người. Điều này phản ánh ước mơ về sự yên bình hạnh phúc, đồng thời những hoạt cảnh vui vẻ, sinh động đó còn thể hiện tinh thần lạc quan vào cuộc sống của nhân dân.
3. Tượng chó đá trong khu vực quần thể đình, chùa Địch Vĩ, xã Phương Đình, huyện Đan Phượng, Hà Nội(1)
(1) Nguồn: Nguyễn Tuấn Anh
Thể hiện
Gợi ý các bước khai thác vẻ đẹp của điêu khắc đình làng trong sáng tạo sản phẩm mĩ thuật theo hình thức đắp nổi
Hình ảnh chạm khắc gỗ ở đình Hoàng Xá, thị trấn Vân Đình, huyện Ứng Hoà, Hà Nội
Hình vẽ nét
1. Nặn từng bộ phận của con voi
2. Gắn từng bộ phận đã nặn thành hình con voi
3. Nặn từng bộ phận của người cầm cày
4. Gắn từng bộ phận đã nặn thành hình người cầm cày
5. Ghép các hình đã nặn thành sản phẩm hoàn chỉnh
Tìm hiểu cách khai thác vẻ đẹp của điêu khắc đình làng trong sáng tạo sản phẩm mĩ thuật
- Hãy mô tả các bước thực hiện sản phẩm mĩ thuật bằng hình thức nặn.
- Tạo hình nhân vật trong sản phẩm mĩ thuật có dựa theo nguyên mẫu hay đã được thay đổi? Hãy chỉ ra những điểm thay đổi.
- Có rất nhiều hình thức khai thác vẻ đẹp từ di sản văn hoá trong thực hành, sáng tạo. Em sẽ chọn hình thức nào để thể hiện sản phẩm mĩ thuật của mình?
Hình ảnh chạm khắc gỗ ở đình Hạ Hiệp, huyện Phúc Thọ, Hà Nội.
Hình vẽ nét
1. Nặn hình dáng chung
2. Nặn các chi tiết trang trí
3. Ghép các hình đã nặn thành sản phẩm hoàn chỉnh
EM CÓ BIẾT
Đường nét và hình khối trong tạo hình nhân vật ở một số tác phẩm điêu khắc đình làng thường được cường điệu để nhấn mạnh ý tưởng sáng tạo, gây sự chú ý và ấn tượng hơn với người xem.
Khai thác vẻ đẹp của điêu khắc đình làng trong thực hành, sáng tạo sản phẩm mĩ thuật theo cách phù hợp
Sản phẩm mĩ thuật của học sinh
1. Phạm Công Duy, sản phẩm mĩ thuật trang trí chiếc cốc
2. Nguyễn Mỹ Duyên, sản phẩm mĩ thuật trang trí chiếc quạt giấy
3. Lê Thu Trang, sản phẩm mĩ thuật từ đất nặn
Thảo luận
Đặt tên cho sản phẩm của mình và trao đổi với các bạn theo một số gợi ý:
- Sản phẩm của bạn thực hiện theo hình thức nào? Vẻ đẹp của điêu khắc đình làng được thể hiện như thế nào trong sản phẩm mĩ thuật của bạn? (Hình khối, màu sắc, chất cảm,...)
- Em thích sản phẩm nào nhất? Vì sao?
Vận dụng
Khai thác vẻ đẹp tạo hình trong điêu khắc đình làng để thiết kế một món quà lưu niệm
Phần tham khảo
Gợi ý khai thác vẻ đẹp của điêu khắc đình làng để thiết kế một chiếc cúp lưu niệm cho hoạt động thể thao ở trường học.
Hình ảnh chạm khắc gỗ ở đình Thổ Tang, huyện Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc
Hình vẽ nét
